Koncepcja Szkoły Promującej Zdrowie
Koncepcja Szkoły Promującej Zdrowie
(definicja, model, standardy).
Definicja Szkoły Promującej Zdrowie
Szkoła promująca zdrowie to szkoła, która we współpracy z rodzicami uczniów i społecznością lokalną:
1. systematycznie i planowo tworzy środowisko społeczne
i fizyczne sprzyjające zdrowiu i dobremu samopoczuciu społeczności szkolnej,
2. wspiera rozwój kompetencji uczniów i pracowników w zakresie dbałości o zdrowie przez całe życie.
W modelu Szkoły Promującej Zdrowie uwzględniono trzy poziomy:
- Warunki dla tworzenia SzPZ.
- Główne obszary działań.
- Oczekiwane efekty.
Koncepcja Szkoły Promującej Zdrowie
Podstawą koncepcji SzPZ są założenia promocji zdrowia, zgodnie z którymi:
- zdrowie jest tworzone przez ludzi w codziennym życiu, we wszystkich siedliskach, w których żyją, uczą się, pracują, wypoczywają, bawią się; jednym z siedlisk jest szkoła i jej społeczność – nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni, uczniowie i ich rodzice;
- niezbędne są dwa wzajemnie powiązane rodzaje działań:
- działania indywidualne ludzi, którzy starają się, aby ich styl życia był prozdrowotny,
- działania wspólne społeczności, która tworzy sprzyjające zdrowiu środowisko fizyczne i społeczne;
- warunkiem skuteczności działań jest uczestnictwo, zaangażowanie jak największej liczby członków danej społeczności; programy promocji zdrowia są wdrażane „z ludźmi”, a nie „dla ludzi”; w szkole niezbędne jest uczestnictwo nauczycieli, innych pracowników, uczniów (rzeczywiste, a nie pozorne) i współpraca z rodzicami uczniów.
W sieci Szkoły dla Zdrowia w Europie (SHE) przyjęto, że promocja zdrowia w szkole to wszelkie działania podejmowane w celu ochrony i poprawy zdrowia wszystkich członków społeczności szkolnej.
Istotą SzPZ jest całościowe podejście do promocji zdrowia w szkole (ang. whole school approach to health promotion), które jest znacznie szersze niż realizacja programów edukacyjnych dotyczących różnych aspektów zdrowia.
Całościowe podejście do promocji zdrowia w szkole
- Zdrowie uwzględnione jest w polityce i koncepcji szkoły – w podstawowym dokumencie określającym koncepcję pracy lub rozwoju szkoły jednoznacznie zapisano, że podejmuje ona działania dla umacniania zdrowia i dobrego samopoczucia uczniów i pracowników.
- Środowisko społeczne szkoły sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów i pracowników – dobre relacje i współpraca między różnymi grupami społeczności szkolnej, szkołą i rodzicami, zarządzanie szkołą tworzą pozytywny jej klimat.
- Środowisko fizyczne szkoły sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów i pracowników – środowiskowo to obejmuje: teren szkoły i jej otoczenie, budynek, jego pomieszczenia i wyposażenie, mikroklimat, organizację zajęć, posiłków, obiekty i sprzęt do rekreacji i aktywności fizycznej.
- Rozwijanie umiejętności dbałości o zdrowie i kompetencji do działania uczniów i pracowników – realizacja programu dydaktycznego i wychowawczego szkoły oraz inne działania z zakresu edukacji zdrowotnej adresowane do uczniów i pracowników, motywowanie ich do podejmowania działań dla zdrowia.
- Tworzenie związków społecznych – z rodzinami uczniów oraz ważnymi osobami/grupami w najbliższej społeczności; współpraca i konsultowanie planowanych działań, poszukiwanie sojuszników i wsparcia.
- Współpraca z pracownikami medycznymi – pielęgniarką szkolną i innymi osobami/placówkami medycznymi sprawującymi opiekę zdrowotną nad uczniami (w tym nad uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych i zdrowotnych) i pracownikami (np. w ramach medycyny pracy).
Standardy szkoły promującej zdrowie
- Koncepcja pracy szkoły, jej struktura i organizacja sprzyjają uczestnictwu społeczności szkolnej w realizacji działań w zakresie promocji zdrowia oraz skuteczności i długofalowości tych działań.
- Klimat społeczny szkoły sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz rodziców uczniów.
- Szkoła realizuje edukację zdrowotną uczniów, nauczycieli i pracowników niepedagogicznych oraz dąży do poprawy jej skuteczności.
- Warunki oraz organizacja nauki i pracy sprzyjają zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz współpracy z rodzicami.
Zespół ds. promocji zdrowia – Szkolny Zespół Szkoły Promującej Zdrowie :
– Koordynator – Izabela Dmuchowska (pedagog szkolny) .
Członkowie zespołu:
– Agnieszka Megger (psycholog szkolny), Beata Fojut (n-l biologii), Elżbieta Zaborowska (pielęgniarka szkolna), Marcin Drews (n-l w-f), Cyprian Princ
(n-l informatyki), Anna Karpała-Kowalska (n-l j.angielski, koordynator projektów unijnych – Erasmus+), Danuta Piontek- Drews (opiekun SU), Jacek Jankowski(przedstawiciel rodziców), Julia Wasiniewska (przedstawiciel uczniów), Kamila Plutowska (pracownik niepedagogiczny.)
Materiały pochodzą z poradnika pt.
„Szkoła Promująca Zdrowie- Podręcznik dla szkół i osób wspierających ich
działania w zakresie promocji zdrowia”.
Praca zbiorowa pod redakcją Barbary Woynarowskiej i Magdaleny
Woynarowskiej-Sołdan ORE Warszawa 2019.
Link do strony : Szkoła Promująca Zdrowie – Ośrodek Rozwoju Edukacji – ore.edu.pl